Name/Όνομα: Σταφισάγρια η μακρόσπερμη*
Scientific name/Επιστημονικό όνομα: Staphisagria macrosperma** Spach
Common name/Κοινό Όνομα: Stavesacre, Staphisaigre(Fr), Lice-bane(En), matapiojos(Sp), Bit out(Tur), Αγριοσταφίδα, Παπαζότο, Ψειροβότανο.
Family/Οικογένεια: RANUNCULACEAE
* Η απόδοση του είδους στα Ελληνικά είναι εισήγηση του συγγραφέα.
Synonym** “ Delphinium staphisagria-Δελφίνιο η αγριοσταφίδα ”
Description
Plant: Biennial, up to 1 m high, highly toxic.
Stem/s: Erect, robust, usually unbranched, greenish, covered with long, spreading, soft and whitish hairs.
Leaves: Alternate, simple, blade nearly orbicular in outline, distinctly divided into 5-9, oblong-lanceolate, and acute segments, shortly pubescent on both sides, petiole long and pubescent; upper leaves smaller with 4-5, linear-lanceolate segments.
Flowers: Showy, zygomorphic and hermaphrodite, in lax, axillary or terminal racemes; pedicels greenish, pubescent, longer than flower; bracts with 3 linear and densely pubescent lobes; sepals 5, obovate to broadly-ovate, greenish-yellow on opening, becoming blue starting from edges, pubescent externally; spur very short; petals 4, whitish blue, the lower pair obovate, thinly pubescent, the upper pair whitish with some bluish stripes and spur-like appendages; stamens numerous, anthers oblong becoming mature not at the same time; ovary superior, carpels 3.
Flowering time: May-June.
Fruit: Inflated follicles with brown seeds.
Habitat: Streambeds and rocky slopes, 25-1075 m alt.
Native: Mediterranean region.
Περιγραφή
Φυτό: Φυτό με υψηλή τοξικότητα και ύψος μέχρι 1 μ.
Βλαστός/οί: Όρθιος, δυνατός, συνήθως χωρίς διακλάδωση, πρασινωπός και καλυμμένος με μαλακές, μακρές και ασπριδερές σαν μετάξι τρίχες.
Φύλλα: Κατ εναλλαγή, απλά, με έλασμα σχεδόν κυκλικό στο περίγραμμα, έντονα διαιρεμένο σε 5-9, προμήκη-λογχοειδή και οξυκόρυφα τμήματα, με κοντό χνούδι και στις 2 επιφάνειες, και με τριχωτό μίσχο. Ανώτερα φύλλα μικρότερα με 4-5 γραμμοειδή-λογχοειδή τμήματα.
Άνθη: Εντυπωσιακά, ζυγόμορφα και ερμαφρόδιτα, σε χαλαρούς, επάκριους και μασχαλιαίους βότρεις. Ποδίσκοι πρασινωποί, τριχωτοί και μακρύτεροι των ανθέων. Βράκτια με 3 γραμμοειδείς και τριχωτούς λοβούς. Σέπαλα 5, αντωειδή προς πλατειά-ωοειδή, τριχωτά εξωτερικά, με κιτρινοπράσινο χρώμα στην αρχή, γίνονται σταδιακά μπλε ξεκινώντας από τα χείλη του φύλλου. Πλήκτρο πολύ κοντό. Πέταλα 4, με άσπρο-μπλε χρώμα, το κατώτερο ζεύγος έχει αντωειδές έλασμα και πολύ μικρό τρίχωμα, το ανώτερο ζεύγος είναι ασπριδερό με μερικές μπλε ρίγες ή ζώνες και με πληκτροειδές άκρο. Στήμονες πολυάριθμοι με προμήκεις ανθήρες που δεν ωριμάζουν ταυτόχρονα. Ωοθήκη επιφυής με 3 καρπόφυλλα.
Άνθιση: Μάιος-Ιούνιος.
Καρπός: Διογκωμένα κάρυα με καφέ σπέρματα.
Ενδιαίτημα: Υγρά κανάλια και βραχώδεις πλαγιές, από 25-1075 μ υψόμετρο.
Πατρίδα: Μεσογειακή ζώνη.
