Name/Όνομα: Σιδερίτις η διάτρητη*
Scientific name/Επιστημονικό όνομα: Sideritis perfoliata L.
Common name/Κοινό όνομα: Ironwort, mountain tea, τσάι του βουνού
Family/Οικογένεια: LAMIACEAE
Description
Perennial, aromatic and herbaceous plant up to 100m high. Stems erect, brunched or unbranched, tetragonal, green, woody at base, covered with long(non glandular) and short hairs( glandular). Leaves decussate**. Basal leaves obovate- lanceolate, simple, covered with downy hairs, margin generally crenate, apex almost acute, petiole flattened. Cauline leaves oblong-lanceolate, hairy, sessile, semi-amplexicaule, apex acute or subacute, base cordate surrounding the stem, margin crenate. Upper(young) leaves similar, margin entire. Flowers hermaphrodite in whorls on long spikes(verticillaster). Corolla yellowish, 2-lipped, funnel-shaped. Adaxial lip 2-lobed, emarginated, apex round, margin hairy and brownish. Abaxial lip 3-lobed, the median bigger, concave, hairy, margin brownish and folded back. Occasionally, parallel longitudinal brownish lines on both lips. Throat hairy. Calyx tubular, green and hairy, ending in 5 unequal, deltoid and pointed teeth. Bracts green, hairy, forming a cup under the whorls, with visible reticulate venation. Stamens 4. Flowering time May – July. Fruit nutlets. Native to Eastern Mediterranean region. Rare in Cyprus. Hab: Pinus brutia forest, garigues, stony hillsides and vineyard margins, from 600m- 1100m alt.
**Decussate = Leaves in opposite pairs, at right angles to those above or below.
Περιγραφή
Πολυετής αρωματική πόα ύψους μέχρι 100cm. Βλαστοί όρθιοι, με ξυλώδη βάση, με ή χωρίς διακλάδωση, τετράγωνοι, πράσινοι, καλυπτόμενοι με μακριές (μη αδενώδεις) και με κοντές (αδενώδεις) τρίχες. Χαμηλά φύλλα αντίθετα και σταυρωτά, αντωειδή-λογχοειδή, απλά, χνουδωτά, χείλος ανεπαίσθητα οδοντωτό, σχεδόν οξύκορφα και με επίπεδο μίσχο Φύλλα βλαστού επιμήκη-λογχοειδή, άμισχα, περιβάλλοντας κατά το ήμισυ το βλαστό, σχεδόν οξύκορφα και με χορδωτή βάση. Ανώτερα φύλλα (νεαρά) παρόμοια αλλά με ακέραιο χείλος. Άνθη ερμαφρόδιτα, σωληνοειδή, σε σπονδύλους, πάνω σε μακριούς διακοπτόμενους στάχεις. Στεφάνη κιτρινωπή με 5 πέταλα που σχηματίζουν δίχειλη στεφάνη. Άνω χείλος 2-λοβο, με κυματοειδές, ελαφρά καστανό και τριχωτό περιθώριο. Κάτω χείλος 3-λοβο, με το μεσαίο λοβό μεγαλύτερο, τριχωτό, κοίλο και με περιθώριο ελαφρά καστανό και αναδιπλούμενο προς τα πίσω. Κάποιες φορές υπάρχουν παράλληλες καστανές και επιμήκεις γραμμώσεις και στα 2 χείλη. Λαιμός του σωλήνα τριχωτός. Κάλυκας σωληνοειδής, πράσινος, έντονα τριχωτός που καταλήγει σε 5 μυτερά, δελτοειδή και ανισοϋψή δόντια. Βράκτια πράσινα και τριχωτά που σχηματίζουν κύπελλο κάτω από τους σπονδύλους. Στήμονες 4. Άνθιση Μάιος – Ιούλιος. Καρπός μικρά κάρυα. Πατρίδα του η Ανατολική Μεσογειακή ζώνη. Σχετικά σπάνιο φυτό στην Κύπρο. Απαντάται σε φρυγανότοπους, δάση τραχείας πεύκης, ξηρές ασβεστολιθικές πλαγιές και όρια αμπελώνων από 600m- 1150m υψόμετρο.
* Το όνομα του είδους «διάτρητη» προέρχεται από την διάταξη των φύλλων σε σχέση με το βλαστό, όπου τα φύλλα φαίνονται ενωμένα να διαπερνώνται από το βλαστό.
