Name/Όνομα: Σάλβια η ερυθρανθής
Scientific name/Επιστημονικό όνομα: Salvia sclarea L.
Common name/Κοινό όνομα: Αϊγιάννης, Γοργόγιαννης, Clary, Clary stage
Family/Οικογένεια: LAMIACEAE
Description
Biennial or perennial, aromatic plant up to 100m high. Stem erect, much branched, tetragonal and hairy. Upper stem, leaves and flowers, are covered with aromatic glandular hairs. Leaves opposite, simple and hairy. Lower leaves ovate, wide, with long, hairy and groovy petiole, blade wrinkled, margin irregularly toothed, apex obtuse, base heart-shaped. Upper leaves smaller and sessile. Inflorescences in whorls on long interrupted spikes. Flowers zygomorphic and hermaphrodite. Petals 5, forming a 2-lipped corolla (2 upper, 3 lower). Upper lip (hood), falcate, pale blue to lilac with glandular hairs externally, glabrous internally . Lower lip 3-lobed, the median bigger, base sometimes pale pink, middle white, apex generally bending downwards, white, ovate to almost orbicular with glandular hairs ( externally), glabrous internally . Calyx campanulate, green, glandular, ending in 5 spiny, triangular, brownish or pink and unequal teeth. Phyllaries (bracts) ovate, apex mucronate, longer than calyx, margin and underside green or pale pink with glandular hairs, upper side white(center). Stamens 2. Style bluish, stigma 2-lobbed exceeding upper lip. Flowering time May – June. Fruit nutlet. Critically endangered in Cyprus( included in the Red Data Book of Cyprus). Native to Southern Mediterranean with some areas in North Africa and Central Asia. Hab: Roadsides, igneous slopes, low level tickets (700m alt).
Περιγραφή
Διετές ή πολυετές αρωματικό φυτό ύψους μέχρι 100cm. Βλαστός όρθιος, πολύκλαδος και τριχωτός. Τα φύλλα, τα άνθη και το άνω μέρος του βλαστού φέρουν αρωματικές αδενώδεις τρίχες. Φύλλα απλά, αντίθετα, πλατιά με μακρύ, τριχωτό και αυλακωτό μίσχο, ρυτιδωμένα, με χείλος ακανόνιστα οδοντωτό, κορυφή στρογγυλεμένη και βάση καρδιόσχημη. Ανώτερα φύλλα μικρότερα και άμισχα. Άνθη ζυγόμορφα και ερμαφρόδιτα, σε σπονδύλους πάνω σε διακοπτόμενο στάχυ. Πέταλα 5 που σχηματίζουν δίχειλη(2 άνω, 3 κάτω) στεφάνη. Άνω χείλος δρεπανοειδές με ανοικτό ουρανί ή λιλά χρώμα, ελαφρά τριχωτό εξωτερικά και άτριχο εσωτερικά. Κάτω χείλος τρίλοβο, μεσαίος λοβός μεγαλύτερος, με βάση που κάποιες φορές έχει ανοικτό ρόδινο χρώμα, μεσαίο τμήμα λευκό, τελευταίο τμήμα επίσης λευκό και που τις περισσότερες φορές λυγίζει προς τα κάτω (σαν να κρέμετα), εξωτερικά τριχωτό, άτριχο εσωτερικά. Κάλυκας κωδωνοειδής, πράσινος και αδενώδης, καταλήγει σε 5 μυτερά, τριγωνικά, καστανά ή ρόδινα και ανισοϋψή δόντια. Βράκτια ωοειδή με μυτερή κορυφή, μακρύτερα του κάλυκα, εξωτερικά αδενώδη, λευκά, λιλά ή με ανοικτό ρόδινο χρώμα, εσωτερικά λευκά. Στήμονες 2. Στύλος μπλε, στίγμα δίλοβο προεξέχει του άνω χείλους. Άνθιση Μάιος – Ιούνιος. Καρπός κάρυο. Πατρίδα του η Νότια Μεσογειακή ζώνη, μαζί με κάποιες περιοχές της Βόρειας Αφρικής και Κεντρικής Ασίας. Φυτό που έχει χαρακτηρισθεί κινδυνεύον στην Κύπρο ( περιλαμβάνεται στα φυτά του Κόκκινου Βιβλίου) που απαντάται σε χαμηλούς θαμνώνες και όρια αμπελώνων (700m υψόμετρο) σε ορισμένες θέσεις της επαρχίας Λεμεσού.