Ophrys fusca subsp. iricolor

Name/Όνομα:  Οφρύς η καφέ υποείδ. ιριώδης*

Scientific name/Επιστημονικό όνομα:    Ophrys fusca subsp. iricolor (Desf.) K. Richt.

Common name/Κοινό όνομα:   Rainbow ophrys

Family/Οικογένεια: ORCHIDACEAE

synonym  Ophrys iricolor Desf.

 *Η απόδοση του είδους στα Ελληνικά είναι εισήγηση του συγγραφέα.

Description

Ophrys fusca subsp. iricolor is a perennial tuberous herb growing to 40cm high.  Basal leaves 3-6, wide, simple, ovate-elliptic, green, glabrous, venation parallel, apex acute or mucronate, sessile, unspotted.  Stem leaves 1-2, alternate, simple, smaller, ovate-elliptic, sheathing.  Flowers 3-5, protrude almost parallel to the ground; bracts ovate-elliptic, green and glabrous,  more or less erect, often incurved; sepals and petals yellowish-green;  lateral sepals ovate, spreading, usually glabrous; dorsal sepal curving forward over gynostegium; petals linear subglabrous, often tinged brownish; lip without a spur, 3-lobed, obovate in outline,  background brown or reddish-brown, covered with veloutinous hairs; lateral lobes obtuse,  median lobe larger, 2-lobed, lobes more or less equal, margin deflexed; speculum light blue or iridescence blue with no borders (sometimes there are pale blue borders), wing-shaped, split in 2 equal parts by a longitudinal groove; stigmatic area yellowish-white, margin often reddish, with a prominent hairy V shape at “throat”;  Gynostegium green or pale yellow, pollinia yellow.  Flowering time February-April.  Native to Mediterranean region.  Common orchid in Cyprus, on open forests, garrigue, grassy land on calcareous ground, from 0-600m alt.

Περιγραφή

Πολυετής και βολβώδης πόα με ύψος μέχρι 40cm.  Φύλλα βάσης 3-6, πλατιά, ωοειδή-ελλειπτικά, απλά, πράσινα, γυμνά, με παράλληλη νεύρωση, με κορυφή οξεία ή με μικρή προεκβολή, χωρίς κηλίδες, άμισχα.  Φύλλα βλαστού 1-2, κατ εναλλαγή, απλά, μικρότερα,  ωοειδή-ελλειπτικά, περιβάλλουν εν μέρει τον βλαστό.  Άνθη 3-5, τοποθετημένα σχεδόν παράλληλα με το έδαφος.  Βράκτια ωοειδή-ελλειπτικά, πράσινα και γυμνά, λίγο ή πολύ όρθια, συχνά διπλωμένα προς τα μέσα.  Σέπαλα και πέταλα πρασινοκίτρινα.  Τα πλάγια σέπαλα εκτείνονται προς τα έξω και συνήθως είναι άτριχα.  Το ραχιαίο σέπαλο γέρνει μπροστά, ακριβώς πάνω από το γυνοστήμιο.  Πέταλα γραμμοειδή σχεδόν άτριχα, ενώ συχνά παίρνουν καστανή απόχρωση.  Χείλος (μεταμορφωμένο πέταλο που χρησιμεύει ως πλατφόρμα προσγείωσης αλλά και προσέλκυσης εντόμων για σκοπούς γονιμοποίησης) μεγάλο, χωρίς πλήκτρο, 3-λοβο, με αντωειδές περίγραμμα, με βάση καφέ ή με κοκκινοκαφέ χρώμα, καλυπτόμενο με απαλές σαν βελούδο τρίχες.  Πλάγιοι λοβοί στρογγυλεμένοι, κεντρικός λοβός μεγαλύτερος, με περιθώριο γυρισμένο προς τα μέσα, 2-λοβος προς τα κάτω με λοβούς σχεδόν ίσους.  Θυρεός με μπλε ή ιριδίζον χρώμα, συνήθως χωρίς όρια, σε σχήμα 2 ίσων ή συμμετρικών φτερών που χωρίζονται από ένα επίμηκες αυλάκι.  Στιγματική περιοχή λευκοκίτρινη με περιθώριο συχνά κοκκινωπό και με εμφανές το σχήμα V  στο άνω μέρος του(“φάρυγγα”).  Γυνοστήμιο πράσινο ή χλωμοκίτρινο.  Πολλίνια με κίτρινο χρώμα.  Ανθίζει Φεβρουάριο–Απρίλιο.  Πατρίδα του η Μεσογειακή ζώνη.  Κοινό φυτό στην Κύπρο και απαντάται σε αραιά πευκοδάση, φρυγανότοπους, θαμνώνες και χορταριασμένα ασβεστολιθικά εδάφη, από 0-600μ υψόμετρο.