Ophrys bornmuelleri subsp. grandiflora

Scientific name/Επιστημονικό όνομα:   Ophrys bornmuelleri subsp. grandiflora (H. Fleischm. & Soó) Renz & Taubenheim

Family/Οικογένεια: ORCHIDACEAE

Formerly  known  “ ophrys levantina” Golz & H.R.Reinhard

Description

It is a perennial tuberous herb growing up to 30cm high.  Stem erect, robust, green and glabrous.  Basal leaves 3-4, spreading, elliptic to oblanceolate, simple, green and glabrous with parallel venation, apex acute or obtuse, sessile, unspotted.  Stem leaves few 1-3, alternate, simple, erect, smaller and narrowly elliptic, apex acute, sheathing the stem at base.  Inflorescence 4-6 flowered; sepals 3, ovate, whitish-green, sometimes tinged pink towards base, glabrous, apex acute or obtuse; lateral sepals spreading, occasionally with triangular appearance; dorsal sepal bending forward; petals ovate-triangular, small, usually pinkish with soft hairs, apex obtuse.  Lip entire, brown, broadly ovate, very often with rectangular or trapezoid appearance, velutinous; margin densely hairy; speculum small, H-shaped (or absent), steal-blue with whitish borders located just below basal area and terminated near the middle of the lip, sometimes there are only 2 very small pale blue spots; basal protuberances “ears” conical, prominent, greenish-brown or pale brown and hairy; stigmatic area with a brownish band.  Basal area U-shaped, brown with black border; «pseudoeyes» olive green; appendage, yellowish-green, 3-dentate, prominently upturned; pollinia yellow.  Flowering time February-March ( April).  Near-endemic, common  orchid in Cyprus ( also in Tuerkey) .  On grassy land, open forests and garrigues, from 50-600m alt.

Περιγραφή

Πολυετής και βολβώδης πόα με ύψος μέχρι 30cm.  Βλαστός όρθιος, δυνατός, πράσινος και άτριχος.  Φύλλα βάσης 3-4 απλωμένα,, επιμήκη λογχοειδή ή ελλειψοειδή, απλά, πράσινα και άτριχα με παράλληλη νεύρωση, οξύκορφα ή αμβλύκορφα, άμισχα και χωρίς στίγματα.  Φύλλα βλαστού λίγα 1-3, κατ εναλλαγή, απλά, όρθια, μικρότερα, στενά ελλειψοειδή, οξύκορφα, ενώ στη βάση περιβάλλουν εν μέρει τον βλαστό.  Ταξιανθία χαλαρή με 4-6 άνθη.  Σέπαλα 3, ωοειδή, περιστασιακά με τριγωνική εμφάνιση, λευκοπράσινα, κάποτε με ρόδινη χροιά προς τη βάση, γυμνά, οξύκορφα ή αμβλύκορφα.  Πλάγια σέπαλα απλωμένα, κάποτε με τριγωνική εμφάνιση, ενώ το ραχιαίο πέταλο γέρνει μπροστά.  Πέταλα 3 ( το 3^ο είναι το χείλος), ωοειδή-τριγωνικά, πλατιά στη βάση, με στρογγυλεμένη κορυφή, τριχωτά, μικρά και συνήθως με ρόδινη απόχρωση.  Χείλος (μεταμορφωμένο πέταλο που χρησιμεύει ως πλατφόρμα προσγείωσης αλλά και προσέλκυσης εντόμων για σκοπούς γονιμοποίησης) ακέραιο, ωοειδές και επίμηκες, με καφέ χρώμα, πολύ συχνά με κάπως ορθογώνιο ή τραπεζοειδές σχήμα και με βελούδινο τρίχωμα.  Περιθώριο πυκνά τριχωτό.  Στη βάση του χείλους διακρίνονται έντονα 2 τριχωτές και κωνικές προεκβολές (“αυτιά” ή “ώμοι”  ) με πρασινο-καφέ ή καφέ χρώμα.  Θυρεός μικρός σε σχήμα Η (ή ελλείπει), με μεταλλικό μπλε χρώμα και ασπριδερό περιθώριο, ξεκινά ακριβώς κάτω από τη βάση του χείλους και τερματίζεται κοντά στο μέσο του.  Κάποτε ο θυρεός περιορίζεται σε 2 μικρά μπλε στίγματα ή κηλίδες.  Στιγματική περιοχή με καστανή ζώνη.  Βασική περιοχή σε σχήμα U, με καφέ χρώμα και με μαύρο περιθώριο.  Ψευδοοφθαλμοί ελαιόχρωμοι.  Γλωσσίδιο (το κάτω άκρο του χείλους) πρασινοκίτρινο, 3-δοντο και με πολύ εμφανή κλίση προς τα πάνω.  Πολλίνια κίτρινο.  Ανθίζει Φεβρουάριο – Μάρτιο ( Aπρίλιο).  Κοινό φυτό στην Κύπρο, είναι σχεδόν ενδημικό αλλά υπάρχει και στην Τουρκία.  Απαντάται σε πευκοδάση, φρυγανότοπους, θαμνώνες και χορταριασμένα εδάφη από 50-600μ.υψόμετρο.