Name/Όνομα: Χροζοφόρα η βαφική*
Scientific name/Επιστημονικό όνομα: Chrozophora tinctoria A. Juss.
Common name/Κοινό όνομα: Dyer’s croton, Dyer’s litmus, Turnsole, Giradol, Tanoom
Family/Οικογένεια: EUPHORBIACEAE
Description
Chrozophora tinctoria is an annual monoecious* herb with woody base, growing to 80cm high. Stems erect or ascending, branched, sparingly covered with stellate hairs, greenish and slightly striate when young, reddish later. Leaves alternate, simple, entire, ovate to romboid, petiolate, stellate- pubescent on both sides, ash- green above, dark green below, margin wavy (undulate), apex acute or obtuse, base cuneate or cordate, 2 basal glands and 3 main veins beneath, stipules present. Flowers tiny, yellow, male or female (on the same plant) in axillary panicles; male flowers are located on the top and female at base; male flowers with 5 linear-lanceolate sepals, stellate-pubescent externally, petals 5, yellow, stamens 3-12, usually 5; female flowers with 10 sepals, petals absent, styles 3, yellowish, 2-lobed, stellate-pubescent, ovary inferior, 3-locular. The fruit is a dry and dehiscent, stellate or tuberculate, 3-celled, dark green and roundish capsule. Flowering time May-September. Common plant in Cyprus, on cultivated fields, roadsides and abandoned places, from 0-150m alt.
Περιγραφή
Μονοετές και μόνοικο* φυτό με ξυλώδη βάση που φθάνει τα 80cm ύψος. Βλαστοί όρθιοι ή ανερχόμενοι, με μέτρια διακλάδωση, αραιά καλυμμένοι με αστεροειδείς τρίχες, πρασινωποί και ελαφρά ραβδωτοί όταν είναι νεαροί, κοκκινωποί και ξυλώδεις οι παλαιότεροι. Φύλλα κατ εναλλαγή, απλά, έμμισχα, ακέραια, ωοειδή προς ρομβοειδή, καλυμμένοι και στις 2 επιφάνειες με αστεροειδείς τρίχες, γκριζοπράσινα στην πάνω, σκουροπράσινα, με 2 κίτρινους αδένες (κοντά στην αρχή του μίσχου) και 3 κύρια νεύρα στην κάτω επιφάνεια, ενώ υπάρχουν και παράφυλλα. Άνθη μικροσκοπικά, κίτρινα, αρσενικά ή θηλυκά (αλλά πάνω στο ίδιο φυτό) σε μασχαλιαίες κυματοειδείς ταξιανθίες. Τα αρσενικά άνθη καταλαμβάνουν την κορυφή ενώ τα θηλυκά τη βάση της ταξιανθίας. Τα αρσενικά άνθη έχουν 5 γραμμοειδή-λογχοειδή σέπαλα τα οποία εξωτερικά φέρουν αστεροειδείς τρίχες, 5 κίτρινα πέταλα , στήμονες 3-12 αλλά συνήθως 5. Θηλυκά άνθη με 10 σέπαλα, τα πέταλα απουσιάζουν, 3 στύλους, κιτρινωπούς, δίλοβους και τριχωτούς με αστεροειδείς τρίχες, με υποφυή ωοθήκη που είναι χωρισμένη σε 3 μέρη. Ο καρπός είναι μια ξηρή κάψα, με αστεροειδείς ή ανώμαλες προεξοχές, με 3 χώρους, με σκούρο πράσινο χρώμα και σχήμα σφαιροειδές (σχεδόν σφαιρικό). Άνθιση Μάιος-Σεπτέμβριος. Κοινό φυτό στην Κύπρο και απαντάται σε καλλιεργημένα χωράφια, κατά μήκος δρόμων καθώς και σε εγκαταλειμμένες περιοχές από 0-150m υψόμετρο.
