Tipuana tipu

Name/Όνομα : Machaerium tipu/Τιπουάνα η τίπου

Scientific name/Επιστημονικό όνομα:  Tipuana tipu (Benth.) Kuntze

Common name/ Κοινό όνομα:  Μαχαίριον τίπου, Rosewood, Tipa, Tipuana tree

Family/Οικογένεια: FABACEAE

 Description

Deciduous and ornamental tree up to 35m high. Trunk erect, brunched, bark grey, fissured, twigs green and hairy, older branches  ribbed. Leaves alternate, compound, petiolate, pinnatisect, even-pinnate. Leaflets  in pairs, oval, petiolate, base and apex obtuse, sparsely hairy below. Inflorescence corymb. Flowers zygomorphic and hermaphrodite, axillary or terminal. Petals 5 (2 above + 3 below) yellow and glabrous. Standart petal(2 upper petals) almost orbicular with intense red markings towards the center of the base.  Below 2 wings and the keel between them.Stamens 10, anthers yellowish. Ovary green and hairy. Style greenish and hairy towards the base. Calyx cup-shaped, 5-lobed, lobes green and hairy with triangular apex. Fruit is a winged pod (samara), green, but brownish at maturity. The seed stands on the top of the fruit. On the other end there is a wing that helps the fruit to rotate during fall. Flowering time May – August.  Native to Southeastern and Southwestern Asia.

Περιγραφή

Φυλλοβόλο και διακοσμητικό δένδρο ύψους μέχρι 35m. Κορμός όρθιος, πολύκλαδος, ρυτιδωμένος, με νεαρούς βλαστούς πράσινους και ελαφρά τριχωτούς. Παλαιότεροι κλάδοι  με παράλληλες γραμμώσεις. Φύλλα κατ εναλλαγή, σύνθετα, έμμισχα,  πτεροσχιδή, αρτιόληκτα. Φυλλάρια σε ζεύγη, οβάλ, έμμισχα, αραιά τριχωτά στην κάτω επιφάνεια. Ταξιανθία κόρυμβος.  Άνθη ζυγόμορφα και  ερμαφρόδιτα, μασχαλιαία ή επάκρια. Στεφάνη με 5 πέταλα( 2 άνω + 3 κάτω), κίτρινα και άτριχα. Πέτασος ( τα 2 άνω) σχεδόν κυκλικός με έντονες κόκκινες γραμμώσεις προς το κέντρο της βάσης. Κάτω υπάρχουν οι 2 πτέρυγες και μεταξύ αυτών η τρόπιδα. Στήμονες 10 με κιτρινωπούς ανθήρες.Ωοθήκη  πράσινη και τριχωτή. Στύλος πρασινωπός και γενικά άτριχος. Κάλυκας κυπελλοειδής, 5-λοβος με πράσινους και τριχωτούς λοβούς με τριγωνικές κορυφές. Ανθίζει Μάιο – Αύγουστο. Καρπός χέδρωπας με πτερύγιο (σαμάριο), πράσινος στην αρχή, καστανός αργότερα, με την άνω κορυφή διογκωμένη γιατί φέρει το σπέρμα, ενώ στην αντίθετη φέρει πτερύγιο που βοηθά τον καρπό να περιστρέφεται καθώς πέφτει.(ολόκληρος ο καρπός μοιάζει με μαχαίρι, εξ ου και το όνομα του γένους). Πατρίδα του η Νοτιοανατολική και Νοτιοδυτική Ασία. Απαντάται σε αυλές, κήπους και πεζοδρόμια.