Name/Όνομα: Σκουτελλαρία η κυπρία ποικ. η κυπρία.
Scientific name/Επιστημονικό όνομα: Scutellaria cypria Rech. f. subsp. cypria
Family/Οικογένεια: LAMIACEAE
Description
Plant: Perennial herb growing up to 30 cm high.
Stem/s: Erect or spreading, much-branched below, less branched above below flowers, squared, purplish or dark brown, covered with spreading and long non-glandular hairs.
Leaves: Opposite, small, petiolate, dark green, simple and entire, densely covered with whitish non-glandular hairs, the lower are bigger, ovate-triangular or subcordate with acute or obtuse apex, base truncate or subcordate; median nerve is clearly visible while the rest nerves are obscurely visible. Margins are serrate or crenate.
Flowers: Showy, zygomorphic and hermaphrodite, in crowded and many-flowered racemes; bracts lanceolate, acute and hairy; calyx campanulate, 2-lipped, densely hairy externally, glabrous internally with crimson borders; upper lip (scutellum) conspicuous, helmet-shaped, lower lip suborbicular; corolla 2-lipped, yellow or crimson with yellow or green blotches; corolla tube crimson, covered with dense glandular and non-glandular hairs; upper lip smaller, cucculate, lower lip suborbicular, 3-lobed, reflexed, median lobe bigger, lemon-yellow, fused at the base with the ovate-triangular lateral lobes; stamens 4, filaments white and hairy at the lower half, parallel, exserted just under the upper lip of corolla; anthers ciliate, the upper 2-thecous, the lower 1-thecous; ovary superior, style 1, stigma 1.
Flowering time: May-July
Fruit: 4 nutlets.
Habitat: Rocky or stony igneous sides or in open pine-forest, from 525-1950 m alt.
Native: Endemic to Cyprus.
Περιγραφή
Φυτό: Πολυετής πόα με ύψος μέχρι 30 εκ.
Βλαστός/οί: Όρθιοι ή απλωμένοι, πολύκλαδοι χαμηλά, λιγότερο διακλαδωμένοι ψηλά λίγο πιο κάτω από τα άνθη. Είναι τετράγωνοι, με πορφυρό ή σκούρο καφέ χρώμα, καλυμμένοι με πυκνές, μακρές και απλωμένες , μη αδενώδεις τρίχες.
Φύλλα: Αντίθετα, έμμισχα, με σκούρο πράσινο χρώμα, απλά και ακέραια, καλυμμένα με πυκνές , ασπριδερές και μη αδενώδεις τρίχες. Τα χαμηλότερα φύλλα είναι μεγαλύτερα, με ωοειδές-τριγωνικό ή σχεδόν καρδιοειδές σχήμα. Εκτός από το κεντρικό νεύρο τα άλλα νεύρα είναι δυσδιάκριτα. Χείλη με μυτερά ή στρογγυλά δόντια.
Άνθη: Εντυπωσιακά, ζυγόμορφα και ερμαφρόδιτα, σε πυκνούς, πολυανθείς βότρεις. Βράκτια λογχοειδή, μυτερά και τριχωτά. Κάλυκας καμπανοειδής, 2-χειλος, πυκνά τριχωτός εξωτερικά, άτριχος εσωτερικά, με περίγραμμα βυσσινί. Άνω χείλος εντυπωσιακό μοιάζει με κράνος, κάτω χείλος σχεδόν κυκλικό. Στεφάνη 2-χειλη, με κίτρινο ή βυσσινί χρώμα μαζί με κίτρινες ή πράσινες κηλίδες. Σωλήνας στεφάνης με βυσσινί χρώμα, καλυμμένος με μη αδενώδεις και με αδενώδεις τρίχες που βρίσκονται στη βάση του σωλήνα. Το πάνω χείλος είναι μικρότερο και κουκκουλωτό, το κάτω είναι σχεδόν κυκλικό, 3-λοβο, με το μεσαίο λοβό μεγαλύτερο και με λεμονί-κίτρινο χρώμα, ενώ οι πλάγιοι λοβοί είναι ωοειδείς-τριγωνικοί και ενώνονται στη βάση τους. Στήμονες 4, με νήματα λευκά και τριχωτά στο κατώτερο μισό και είναι παράλληλα μεταξύ τους, και εξέρχονται κάτω από το άνω χείλος, οι ανθήρες φέρουν βλεφαρίδες, οι άνω είναι 2-θηκοι ενώ οι κάτω με μια θήκη. Ωοθήκη επιφυής, στύλος 1, στίγμα 1.
Άνθιση: Μάιος-Ιούλιος.
Καρπός: 4 κάρυα.
Ενδιαίτημα: Σε βραχώδεις ή πετρ΄δεις πυριγενείς βουνοπλαγιές, από 525-1950 μ υψόμετρο.
Πατρίδα: Ενδημικό της Κύπρου.
