Name/Όνομα: Επιπακτίς η συμπαγής*
Scientific name/Επιστημονικό όνομα: Epipactis condensata
Family/Οικογένεια: ORCHIDACEAE
* Η απόδοση του είδους στα Ελληνικά είναι εισήγηση του συγγραφέα.
Description
Plant: Orchis growing up to 50cm high.
Stems: Single or few stems, erect, straight, robust, pubescent above, leafy with few brownish-green sheaths near the glabrous base.
Leaves: Lower leaves alternate, ovate-elliptic, acute, dark green, sheathing at the base; upper leaves narrow-elliptic.
Flowers: Inflorescence dense; flowers many, usually spreading or pending; bracts narrow-elliptic, glabrous above, minutely pubescent below, the lower exceeding flower; sepals 3, ovate to ovate-triangular, acute, concave, little spreading or pointing forward, pale green, minutely pubescent externally; dorsal sepal bends forward, acute; petals 2 (the 3rd is the labellum)smaller than sepals, whitish, often tinged yellowish externally, margins purplish, glabrous; pollinia* prominent, subglobose, yellow; rostellum** small, globose, whitish-gray; stigma more or less rectangular; hypochile*** boat-shaped, hemispherical, green and glabrous externally, purple black internally containing nectar, margins purplish, epichile**** triangular, width longer than length, whitish-violet, with small, purple-violet, hemispherical or conical projections (calli) at the base and with a prominent whitish V shape callus at the apex ; margins whitish or pale violet, center violet; ovary ridged, short-hairy, longer than the pedicel.
Flowering time: July-August
Fruit: Capsule
Habitat: Rather rare but locally common and it is found at sunny or shady places at roadsides and open pine forests on igneous ground, from 1500-1800m alt.
Native: Eastern Mediterranean region, Western Asia, Middle East.
pollinia*= a mass of pollen grains produced by anthers.
rostellum**= a projection of the column, separating the male organ (stamen) from female organ (gynoecium).
epichile**** = the apical part of the labellum. hypochile*** = the basal part of the labellum
Περιγραφή
Φυτό: Oρχιδέα με μέτριο ύψος που φθάνει τα 50εκ.
Βλαστός: Συνήθως ένας αλλά μπορεί να είναι και περισσότεροι, όρθιοι, ευθείς, δυνατοί, τριχωτοί ψηλότερα, φυλλώδεις με λίγα μεμβρανώδη καστανοπράσινα περιβλήματα κοντά στη άτριχη βάση.
Φύλλα: Χαμηλά φύλλα κατ εναλλαγή, ωοειδή-ελλειπτικά, οξύκορφα, σκουροπράσινα και περίβλαστα. Ανώτερα φύλλα στενα-ελλειπτικά.
Άνθη: Σε πυκνή ταξιανθία, είναι πολλά, συνήθως απλωμένα ή λυγισμένα προς τα κάτω. Βράκτια στενά-ελλειπτικά, άτριχα από πάνω, ελάχιστα τριχωτά στην κάτω επιφάνεια, τα χαμηλότερα είναι μακρύτερα του άνθους. Σέπαλα 3, ωοειδή ή ωοειδή-τριγωνικά, οξύκορφα, κοίλα, λίγο απλωμένα ή δείχνουν προς τα εμπρός, ανοικτοπράσινα και ελάχιστα τριχωτά εξωτερικά. Ραχιαίο σέπαλο οξύκορφο και λυγισμένο προς τα εμπρός. Πέταλα 2(το 3ο είναι το χείλος) μικρότερα από τα σέπαλα, άτριχα, ασπριδερά και συχνά με κίτρινη χροιά εξωτερικά ενώ τα χείλη είναι ελαφρά πορφυρά. Πολλίνια* πολύ εμφανή, υποσφαιρικά και κίτρινα. Ροστέλλουμ**μικρό και σφαιρικό με ανοικτό γκρίζο χρώμα και στίγμα περίπου ορθογώνιο παραλληλόγραμμο. Υποχείλιο***σκαφοειδές, μοιάζει με μισό σάκο, είναι άτριχο και πράσινο εξωτερικά και με μαυρο -βιολετί εσωτερικά λόγω του νέκταρ που περιέχει, χείλη με ελαφρά βιολετί χρώμα. Επιχείλιο****τριγωνικό, πλάτος μεγαλύτερο από το μήκος, λευκο-μωβ, με μικρά, μωβ, ημισφαιρικά ή κωνικά εξογκώματα στη βάση του και με ένα εμφανές V σχήματος κατασκεύασμα στην κορυφή του, ενώ τα χείλη είναι λευκο-μωβ και το κέντρο με πιο σκούρο μωβ χρώμα. Ωοθήκη ραβδωτή με κοντό τρίχωμα, μακρύτερη του ποδίσκου.
Άνθιση: Ιούλιος-Αύγουστος
Καρπός: Κάψα
Ενδιαίτημα: Σχετικά σπάνιο αλλά τοπικά κοινό, σε ηλιόλουστα αλλά και σκιερά μέρη, κατά μήκος δρόμων και σε ανοικτά πευκοδάση σε πυριγενή πετρώματα από 1500-1800μ υψόμετρο.
Πατρίδα: Ανατολική Μεσογειακή ζώνη, Δυτική Ασία και Μέση Ανατολή.