Name/Όνομα: Σιδηρίτις η κυπρία.
Scientific name/Επιστημονικό όνομα: Sideritis cypria Post.
Common name/Κοινό Όνομα: Cyprus ironwort
Family/Οικογένεια: LABIATAE
* Η απόδοση του είδους στα Ελληνικά είναι εισήγηση του συγγραφέα.
Description
Plant: Evergreen perennial semi-shrub with woody base, growing up to 100 cm high.
Stem/s: Shoots many, branched, glandular, and densely covered with white and soft wooly hairs (tomentose); flowering stems usually single, erect, tetragonal, covered with a mixed of glandular and non-glandular soft whitish hairs.
Leaves: Opposite, simple, the lower oblanceolate or obovate, densely tomentose, thick, obtuse with undefined petiole and obscurely serrulate margins; cauline leaves similar but smaller; the uppermost pair is green, hairless and sessile.
Flowers: Zygomorphic and hermaphrodite, in many-flowered, 8-15, distantly spaced whorls; bracts fused forming a broadly-ovate or suborbicular cup; calyx tubular, campanulate, 2-lipped, 5-toothed, glandular externally, ± glabrous internally; corolla bright yellow with brownish-striped margins, 2-lipped, the lower shorter, 3-lobed with the median lobe larger, the upper emarginated or bifid; stamens 4 included; ovary superior, style 1, stigma 1.
Flowering time: June-August.
Fruit: Obovoid nutlets.
Habitat: South facing calcareous cliffs, from 300-900 m alt.
Native: Rare endemic to Cyprus.
Περιγραφή
Φυτό: Αειθαλής και πολυετής ημίθαμνος με ξυλώδη βάση και ύψος μέχρι 100 εκ.
Βλαστός/οί: Αρκετοί, όρθιοι, πολύκλαδοι, αδενώδεις και καλυμμένοι με πυκνές, ίσιες, ασπριδερές και μαλακές τρίχες. Ανθοφόροι βλαστοί συνήθως απλοί, όρθιοι, τετράγωνοι και καλυμμένοι από ένα μίγμα αδενωδών και μη αδενωδών, μαλακών και ασπριδερών τριχών.
Φύλλα: Αντίθετα, απλά, τα χαμηλότερα αντωειδή ή αντιλογχοειδή, πυκνά χνουδωτά, χοντρά, πλατυκόρυφα, με απροσδιόριστο μίσχο και δυσδιάκριτα πριονωτά χείλη. Φύλλα βλαστών παρόμοια αλλά μικρότερα, ενώ το τελευταίο ζευγάρι είναι πράσινο και άμισχο.
Άνθη: Ζυγόμορφα και ερμαφρόδιτα, σε πολυανθείς, με 8-15 άνθη, απομακρυσμένους σπονδύλους. Βράκτια συμφυή δημιουργώντας ένα πλατεια-ωοειδές ή σχεδόν κυκλικό κύπελλο. Κάλυκας καμπανοειδής, 2-χειλος και 5-δοντος, αδενώδης εξωτερικά, ± άτριχος εσωτερικά. Στεφάνη με ζωηρό κίτρινο χρώμα και χείλη με καστανές λωρίδες, 2-χειλη, το κατώτερο πιο κοντό, 3-λοβη με το μεσαίο μεγαλύτερο, ενώ το ανώτερο χείλος φέρει εγκοπή ή είναι δίλοβο. Στήμονες 4 μέσα στη στεφάνη. Ωοθήκη επιφυής, στύλος 1, στίγμα 1.
Άνθιση: Ιούνιος-Αύγουστος.
Καρπός: Αντωειδή κάρυα.
Ενδιαίτημα: Σε ασβεστολιθικούς κρημνούς νότιας κατεύθυνσης, από 300-900 μ υψόμετρο.
Πατρίδα: Σπάνιο ενδημικό της Κύπρου.