Name/Όνομα: Χετύσαρον το κύπριον
Scientific name/Επιστημονικό όνομα: Hedysarum cyprium.Boiss
Family/Οικογένεια: FABACEAE
Description
Hedysarum cyprium is a perennial subshurb growing up to 30cm. Stem is erect or spreading, much branched, angled and covered with whitish hairs. Leaves alternate, compound, oblong in outline, odd-pinnate, petiolate; leaflets simple, entire, opposite (except terminal), elliptic, dark green, hairy on both sides, margin pale green, petiolulate short, yellowish, base cuneate, apex acute or round. Flowers many, zygomorphic, hermaphrodite in dense, axillary racemes; corolla pink, pea-shaped, petals 5 (standard, wings, keel); the standard is erect and wide, obovate, emarginate, red-veined, pilose; wings consisted of 2 lateral, oblong, with rounded apex sepals; keel consisted of 2 wide petals with rounded apex and auriculate base; calyx campanulate, 5-teethed, teeth green, triangular and hairy; penducles and pedicels hairy; stamens 10, diadelphus ( 9 filaments fused, 1 free); ovary superior; stigma capitate. Flowering time February-May (early June). The fruit is a flat, articulated pod, enclosing kidney-shaped and flat seeds. Rare endemic subshurb in Cyprus, on rocky ground and hillsides from 175-600m alt.
Περιγραφή
Πολυετής ημίθαμνος ύψους μέχρι 30cm. Βλαστός όρθιος ή απλωμένος, πολύκλαδος, γωνιώδης και καλυμμένος με ασπριδερές τρίχες. Φύλλα κατ εναλλαγή, σύνθετα, με γενικά πρόμηκες περίγραμμα, περιττόληκτα και έμμισχα. Φυλλάρια, απλά, ακέραια, αντίθετα (εκτός του τελευταίου), ελλειπτικά, πράσινα, τριχωτά και στις 2 επιφάνειες, με κοντό και κιτρινωπό μίσχο, με βάση οξεία και κορυφή μυτερή ή στρογγυλή. Άνθη πολλά, ζυγόμορφα και ερμαφρόδιτα, σε πυκνούς μασχαλιαίους βότρεις. Στεφάνη σε χαρακτηριστικό σχήμα που έχουν όλα τα Ψυχανθή φυτά (ψυχή=πεταλούδα), είναι ρόδινη με 5 πέταλα (πέτασος, πτέρυγες και τρόπιδα). Ο πέτασος είναι πλατύς και όρθιος, αντωειδής ( δηλ. ανάποδα ωοειδής) , με μικρή εγκοπή στην κορυφή, χνουδωτός και με κοκκινωπή νεύρωση. Οι πτέρυγες είναι 2, επιμήκεις και με στρογγυλή κορυφή. Η τρόπιδα αποτελείται από 2 πέταλα με στρογγυλή κορυφή, ενώ η βάση μοιάζει με διχάλα. Κάλυκας καμπανοειδής με 5, πράσινα, τριχωτά, μυτερά και τριγωνικά δόντια. Ποδίσκοι ταξιανθίας και ανθέων τριχωτοί. Στήμονες 10, δίδεσμοι ( 9 νήματα συμφυή και 1 ελεύθερο), ωοθήκη επιφυής και στίγμα κεφαλωτό. Άνθιση Φεβρουάριος-Μάιος ( αρχή Ιουνίου). Ο καρπός είναι ένας επίπεδος, και αρθρωτός χέδρωψ, που περικλείει επίπεδα και νεφροειδή σπέρματα. Σπάνιο ενδημικό φυτό της Κύπρου και απαντάται σε πετρώδη εδάφη και σε λοφώδεις περιοχές, από 175m-600m υψόμετρο.
